Σχετικά με ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ

   Ο Μύτικας είναι χωριό της Δημοτικής κοινότητας Ανέζας, της  Δημοτικής ενότητας Αμβρακικού του Δήμου Αρταίων. Βρίσκεται 14 χιλιόμετρα Νότια-Νοτιοδυτικά της Άρτας, σε υψόμετρο 2 μέτρων και είναι χτισμένο στις βόρειες ακτές της λιμνοθάλασσας Λουγαρού. Συνδέεται οδικώς με την Άρτα μέσω της Επαρχιακής οδού Άρτας – Κορωνησίας και εξυπηρετείται από την γραμμή Άρτα - Μύτικα του Αστικού ΚΤΕΛ Ν. Άρτας.

   Κατοικείται από πολύ παλιά, χωρίς να γνωρίζουμε πότε ακριβώς έφτασαν οι πρώτοι κάτοικοι. Ιστορικά η πρώτη πηγή που μας γνωστοποιεί την ύπαρξη του χωριού είναι η Οθωμανική απογραφή του 1895 που εκδόθηκε με τίτλο «Bin uc yuz on bir sene-I maliyesine mahsus Yanya salnamesi. Yedinci defa olarak» (Σαλναμές Ιωαννίνων για το οικονομικό έτος 1311, έκδοση 7^η ). Σύμφωνα με την απογραφή, στο Μύτικα κατοικούσαν 8 οικογένειες με συνολικό πληθυσμό 98 άτομα, 49 άνδρες και 49 γυναίκες. 

   Σύμφωνα με την μελέτη των αρχείων της Βενετίας από τον καθηγητή Κωνσταντίνο Μέρτζιο, μας γίνεται γνωστό ότι το έτος 1696, ο Μύτικας μαζί με πολλά άλλα χωριά της Άρτας, κατέβαλε φόρο στην Εενετική διοίκηση με αντάλλαγμα την προστασία από τις ληστρικές επιδρομές των πειρατών. Συγκεκριμένα, ο Μύτικας μαζί με την Ανέζα, τη Γενίτσαρη και το Μαρατιού πλήρωναν 43 ρεάλια το χρόνο. 

   Σύμφωνα με τον Παναγιώτη Αραβαντινό στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» του 1856, στο Μύτικα κατοικούσαν 23 χριστιανικές οικογένειες. Η έκθεση του Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτας, το 1877, μας πληροφορεί ότι στον οικισμό κατοικούσαν 24 οικογένειες και αποτελούσε ιδιοκτησία των Τζαλάλ Μπέη και Λιάμπη ενώ σύμφωνα με το «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης & Πρεβέζης» (εκδ.1884) του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας, την εποχή εκείνη οι κάτοικοι του χωριού εκκλησιάζονταν στην εκκλησία του Α

γίου Νικολάου Ανέζας. 

 

   Εμπρός από τον ναό λειτουργούσε αλληλοδιδακτικό σχολείο, στο οποίο δίδασκε ένας δάσκαλος και φοιτούσαν περίπου 180 μαθητές από τη Γαβριά, το Μύτικα, την Ανέζα, το Απόμερο και το Καλογερικό. Ο μητροπολίτης Άρτας μας αναφέρει ότι σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων υπήρχε στην περιοχή χριστιανικός ναός και βρισκόταν σε μια τοποθεσία με πανύψηλα δέντρα και πυκνή βλάστηση και κανείς δεν τολμούσε να πλησιάσει διότι υπήρχε η φημολογία ότι ένας κάτοικος πριν χρόνια, είχε επιχειρήσει να αποσπάσει μια πλάκα από τα ερείπια του ναού και υπέστει συμφορές.

  Το όνομα «Μύτικας» προέρχεται, σύμφωνα με μαρτυρίες των γερόντων του χωριού, από το σχήμα της εδαφικής έκτασης στην οποία πρωτοχτίστηκε το χωρίο. Μετά από ολική καταστροφή του αρχικού οικισμού από ακραία φυσικά φαινόμενα (το πιο πιθανό σενάριο αναφέρεται σε σεισμό που τον βύθισε), η χρονολογία των οποίων δεν έχει προσδιοριστεί ακριβώς, το χωριό ξαναχτίσθηκε στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα από τους εναπομείναντες κατοίκους και από τους κατοίκους των ορεινών περιοχών που έφερναν τα ζώα τους στον κάμπο για βοσκή. Την εποχή εκείνη, το έδαφος σχημάτιζε μια μεγάλη μύτη στην λιμνοθάλασσα Λουγαρού του Αμβρακικού κόλπου (κάτι σαν ακρωτήρι) η οποία σήμερα έχει αλλοιωθεί, λόγω της οπισθοχώρησης των υδάτων και την διάνοιξη των στραγγιστικών και αρδευτικών καναλιών.

  Στις αρχές του 20^ο αιώνα το χωριό άρχισε σταδιακά να μεγαλώνει, μέχρι την δεκαετία του 1970  όπου πήρε την σημερινή του μορφή. Οι κάτοικοι αριθμούνταν κοντά στους 390 και με ένα δημοτικό σχολείο κοντά στους 60 μαθητές. Όπως σε όλη την περιφέρεια έτσι και στον Μύτικα αρχισε η μετανάστευση της νεολαίας στα κέντρα της χώρας και κυρίως στην Αθήνα. Αποτέλεσμα ήταν η στασιμότητα και η υπερηλικίωση του μόνιμου πληθυσμού. Τα τελευταία χρόνια, η αποκέντρωση των πόλεων που βρίσκεται σε εξέλιξη, έχει αναβαθμίσει εμφανώς το χωριό με την ανοικοδόμησή του και τον μικρό αλλά σταδιακό επαναπατρισμό των χωριανών είτε για μόνιμη εγκατάσταση, είτε για συγκεκριμένες εποχές του έτους. Σήμερα  οι μόνιμοι κάτοικοι είναι περίπου 190 (απογραφή 2011) ενώ στο σύνολό τους φτάνουν περίπου τους 450, εμφανίζοντας μείωση σε σχέση με την απογραφή του 2001, όπου ο πληθυσμός ανερχόταν στους 258 μόνιμους κατοίκους. Η πρώτη φορά που το χωριό ξεπέρασε τους 300 κατοίκους ήταν το 1940 ενώ ο μέγιστος αριθμός κατοίκων σημειώθηκε το 1961 με 395 κατοίκους.

  Το δημοτικό σχολείο έχει κλείσει εδώ και πολλά χρόνια και στα κτίριά του στεγάζονται τα γραφεία του συλλόγου και το πνευματικό κέντρο του Χωριού. Η πρωτοβάθμια και η δευτεροβάθμια εκπαίδευση σήμερα καλύπτεται από το Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Λύκειο Ανέζας.

  Κύριες ασχολίες των μόνιμων κατοίκων είναι η αλιεία στον Αμβρακικό κόλπο με δίχτυα, στην Λουγαρού με τις μεθόδους των «αγκιστριών»  και «καμάκι» και η εκτροφή ζώων (πρόβατα). Επίσης, μια μερίδα ασχολείται με την συνεταιριστική εκμετάλλευση της λιμνοθάλασσας Τσουκαλιό ενώ οι καλλιεργητές παράγουν πορτοκάλια για το εμπόριο και  καλαμπόκι, τρυφίλι και βρώμη για τα ζώα. Τα παλαιοτέρα χρόνια καλλιεργούνταν επίσης βαμβάκι, ρύζι και σιτάρι, των οποίων όμως η παραγωγή σταμάτησε σταδιακά λόγω της μη εμπορευσιμότητάς τους και την «φυγή»  της νεολαίας.

  Ιδιαίτερα αξιοθέατα δεν υπάρχουν στο χωριό, όμως ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει την μεγάλη ποικιλία πουλιών που ζουν στην ευρύτερη περιοχή του Αμβρακικού, μερικά εκ των οποίων είναι προστατευόμενα και δεν συναντώνται σε άλλα μέρη της Ελλάδος. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν η εκκλησία του χωριού που φέρει το όνομα της Αγίας Παρασκευής, η παραδοσιακή πλατεία με τον ιστορικό πλάτανο και την πέτρινη βρύση από την οποία πηγάζει επί 24ωρου βάσεως παγωμένο νερό, το παλαιό δημοτικό σχολείο και την παιδική χαρά, το γήπεδο ποδοσφαίρου με φυσικό χόρτο και την περιοχή «Σκάλωμα» στην οποία είναι δεμένες οι βάρκες των ψαράδων και αποτελεί την αφετηρία για την λιμνοθάλασσα Λουγαρού, τόσο για ψάρεμα όσο και για κυνήγι.

  Πολιτιστικά ο Μύτικας είναι από τα πιο ενεργά χωριά του Δήμου Αρταίων. Διαθέτει δύο πολιτιστικούς συλλόγους, τον Μορφωτικό Σύλλογο του Χωριού με το όνομα Ο ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ και τον Σύλλογο Απανταχού Μυτικιωτών της Αθήνας με το όνομα Η ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, καθώς και ποδοσφαιρική ομάδα που συμμετέχει περιοδικά στο τοπικό πρωτάθλημα με το όνομα «Α. Ο. Δόξα Μύτικα – Απόμερο».

  Οι δύο  συλλόγοι πραγματοποιούν αρκετές εκδηλώσεις σε ετήσια βάση με σκοπό το ξαναζωντάνεμα του χωριού μας. Ξεχωρίζουν  η εκδήλωση της Καθαρής Δευτέρας για τον εορτασμό των κούλουμα, η ημερήσια χειμερινή εκδρομή με επισκέψεις σε χιονοδρομικούς προορισμούς και το αντάμωμα των Απανταχού Μυτικιωτών, που πλέον αποτελεί θεσμό, καθώς το 2016 μετρά 15 συνεχόμενες υλοποιήσεις και με το οποίο γιορτάζουμε την εορτή της εκκλησίας του χωριού, την Αγία Παρασκευή, πραγματοποιώντας πανηγύρι την 25η Ιουλίου.   

    Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ο σύλλογος ήταν ανενεργός λόγω της συνεχιζόμενης «εκροής» των χωριανών προς τις πόλεις και το εξωτερικό. Η επαναλειτουργία του συλλόγου πραγματοποιήθηκε την 30 Νοεμβρίου 2004 από τους χωριανούς ΠΑΠΠΑ Δημήτριο του Ιωάννη, ΠΑΠΠΑ Απόστολο του Στεφάνου, ΚΑΛΑΜΠΟΚΗ Σπυρίδων του Φιλίππου, ΤΑΤΣΗ Κωνσταντίνο του Χρήστου και τον ΚΟΤΣΑΡΙΝΗ Δημήτριο του Χρήστου. 

   Από την μέρα επανέναρξης του συλλόγου πραγματοποιούνται σε ετήσια βάση αρκετές εκδηλώσεις με στόχο την διασκέδαση των συγχωριανών μας. Οι κυριότερες εξ αυτών είναι:

α) Τα  πρώτο δεκαπενθήμερο κάθε έτους πραγματοποιείται η καθιερωμένη εκδήλωση κοπής της πρωτοχρονιάτικης βασιλόπιτας, σε συνδυασμό με λαϊκοδημοτικό γλέντι για τους μεγάλους και παιδική γιορτή για τα παιδιά, στην οποία ο Άγιος Βασίλης τους μοιράζει δώρα και ο κλόουν τα διασκεδάζει.

β) Την Καθαρή Δευτέρα ο σύλλογος πραγματοποιεί δωρεάν γιορτή των κούλουμα, στην οποία εκτός των άλλων νηστίσιμων εδεσμάτων προσφέρει και σουπιές ψημένες στα κάρβουνα σε συνδυασμό με άφθονο κρασί. Χαρακτηριστικό της εκδήλωσης αυτής είναι το γεγονός ότι το γλέντι που ακολουθεί τελειώνει συνήθως αργά το βράδυ.

γ) Μεταξύ της Καθαρής Δευτέρας και του Πάσχα πραγματοποιείται η χειμερινή εκδρομή με χιονοδρομικούς κυρίως προορισμούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις εκδρομές αυτές οι συμμετέχοντες είναι όλων των ηλικιών.

δ) Τη Μεγάλη Εβδομάδα πραγματοποιείται εκδήλωση κατασκευής πασχαλινών λαμπαδών για τα παιδιά, ανάγνωση ψαλμών της Μεγάλη Παρασκευής από χορωδίες γυναικών και συνεστίαση αγάπης των χωριανών την Κυριακή του Πάσχα στο Πνευματικό Κέντρο του χωριού.

ε) Την 25 Ιουλίου, στον εορτασμό της εκκλησίας του χωριού, πραγματοποιείται πανηγύρι στην πλατεία, υλοποιώντας το ετήσιο αντάμωμα των απανταχόυ Μυτικιωτών. Η εκδήλωση αυτή είναι η μοναδική του συλλόγου στην οποία κερδίζει έσοδα. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι τιμές διατηρούνται σε τόσο χαμηλά επίπεδα που κάθε χρόνο οι παρευρισκόμενοι μας ζητούν να τις ανεβάσουμε.

ζ) Την εβδομάδα εκτέλεσης του πανηγυριού διοργανώνονται διάφορες πολιτιστικές εορταστικές δράσεις με σκοπό την διασκέδαση των συμμετεχόντων, όπως πρωταθλήματα ποδοσφαίρου, χαρτοπαίγνιων (δηλωτή) και τάβλι, βαρκάδα στην Κορωνησία, ποδηλατάδα των παιδιών στα γύρω χωριά και αποχαιρετιστήρια μουσική βραδιά στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού.

η) Το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου πραγματοποιείται η Γιορτή Χελιού, με την οποία ο Σύλλογός μας επιδιώκει την διατήρηση και προώθηση της παραδοσιακής γαστρονομικής κληρονομιά μας.

θ) Τον Δεκέμβριο πραγματοποιείται γιορτή φωταγώγησης των Χριστουγεννιάτικων Δέντρων του Χωριού, με την οποία υποδεχόμαστε το πνεύμα των Χριστουγέννων.

ι)  Κατά την διάρκεια του έτους πραγματοποιούνται μαθήματα εκμάθησης παραδοσιακών χορών και τακτικές αιμοδοσίες των μελών της τράπεζας αίματος του Συλλόγου.

   Με τα έσοδα που κερδίζει ο σύλλογος από την εκτέλεση του πανηγυριού, την ετήσια συνδρομή των μελών του, την πώληση ημερολογίων και της διάφορες χορηγίες του Δήμου και ιδιωτών, προσπαθεί να επιλύσει τυχόν προβλήματα του χωριού και να χρηματοδοτήσει εργασίες που έχουν σκοπό την ανάπτυξή του σε πολιτιστικό, παιδαγωγικό και αθλητικό επίπεδο. Κάποιες από τις εργασίες που έχουν χρηματοδοτηθεί είναι οι παρακάτω:

      1) Διαμόρφωση της αυλής του σχολείου.

      2) Κατασκευή παιδικής χαράς στην αυλή του σχολείου.

      3) Κατασκευή χριστουγεννιάτικου καραβιού για την πλατεία του χωριού.

      4) Κατασκευή των δοκαριών του γηπέδου.

      5) Κατασκευή εξωτερικού μπάνιου στην αυλή του σχολείου και του μικρού σχολείου εσωτερικά και εξωτερικά (Πνευματικό Κέντρο).

      6) Τοποθέτηση δύο air condition στο αγροτικό ιατρείο.

      7) Κατασκευή σιδερένιου χριστουγεννιάτικου δέντρου.

      8) Αγορά 198 καρεκλών για κάλυψη των αναγκών των κατοίκων του χωριού.

      9) Κατασκευή μεταλλικού στεγάστρου της αυλής του σχολείου.

    10) Κατασκευή επαγγελματικής ψησταριάς με θερμοθάλαμο.

    11) Συντήρηση του αγροτικού ιατρείου

    12) Κατασκευή πέτρινου τοιχίου γύρω από τον πλάτανο της πλατείας

    13) Διαμόρφωση της αποθήκης του Συλλόγου

    14) Συντήρηση του Δημοτικού Σχολείου του χωριού.     

   Από τις σημαντικές εργασίες που έχει πραγματοποιήσει ο σύλλογός μας είναι και η δημιουργία τράπεζας αίματος την 5 Φεβρουαρίου 2005 με την οποία έχουν βοηθηθεί αρκετοί συνάνθρωποί μας. Παρόλα αυτά όμως είναι απαραίτητη η συνέχιση της προσπάθειάς μας για αύξηση του αριθμού των αιμοδοτών, γιατί ενώ το αίμα είναι ένα αγαθό που το χρειαζόμαστε όλοι, κάποιοι συνάνθρωποί μας το χρειάζονται περισσότερο διότι κινδυνεύει η ζωή τους και το καταλαβαίνουμε αυτό συνήθως αργά, όταν είμαστε στη θέση αυτή.    

   Ευχαριστούμε πολύ όσους έχουν στηρίξει ή θα στηρίξουν ενεργά με οποιονδήποτε τρόπο το σύλλογό μας και υποσχόμαστε να μείνουμε προσηλωμένοι στην επίτευξη των στόχων μας με γνώμονα το υψηλό επίπεδο διασκέδασης και το χαμηλό κόστος λειτουργίας.

  Απευθύνουμε κάλεσμα σε όλους να γνωρίσουν το χωριό μας και τις ομορφιές του, που συνδυάζουν την ηρεμία και την γαλήνη μαζί με την απλότητα και φιλοξενία των κατοίκων.